Gedreven, ondernemend, sociaal en toegankelijk, om maar eens wat steekwoorden te noemen die Connie Maathuis beschrijven. Als lid van de initiële stuurgroep en vervangend lid van het bestuur was ze nauw betrokken bij de ontwikkeling van het Schuldenknooppunt. We spraken met haar over haar rol bij de NVI, haar ambities op het gebied van het voorkomen van schulden bij jongeren en haar lange ervaring in de credit management sector. En natuurlijk ook over het Schuldenknooppunt!
Hoe kwam je destijds tot de keuze voor de opleiding tot gerechtsdeurwaarder?
Connie Maathuis: “Ik ben door omstandigheden na de middelbare school meteen bij een advocatenkantoor gaan werken. Daar had ik de eerste ervaring met incasso. Ik had een baan bij een vrouwelijke advocaat, die zelf ook op latere leeftijd was gaan studeren. Daarom dacht ik op 22-jarige leeftijd; ik stap uit dit veilige bad en ga op pad. Ik zag de mogelijkheden binnen de incassobranche. Vier maanden later zat ik, als een van de weinige vrouwen, op de deurwaardersopleiding van de Universiteit Utrecht.”
Je hebt een indrukwekkend track record qua bestuurservaring. Je bent nu o.a. directeur bij de NVI, wat is het belangrijkste dat je daar komt brengen?
Connie Maathuis: “Ik denk dat ik de zichtbaarheid van NVI heb vergroot en het belang van maatschappelijk verantwoord incasseren sterk heb uitgedragen. Ik heb jarenlang in diverse besturen gezeten van organisaties in de deurwaarders- en incassobranche, waaronder die van de KBvG in hun beginjaren. In de wereld van de invordering is men eraan gewend niet echt geliefd te zijn. Dat maakt dat met terughoudendheid het podium wordt betreden. Toen ik als directeur bij de NVI aan de slag ging, heb ik eerst gekeken of we ‘het huis op orde’ hadden en of de leden tevreden waren. Daarna heb ik de organisatie gestimuleerd om naar buiten te treden. Om te laten zien wat incasso behelst en wat het te bieden heeft in de wereld van onbetaalde facturen. We wilden ook duidelijk maken waarom het belangrijk is dat de NVI, waarin heldere regels zijn vastgesteld, bestaat. En dat het bij onze incassobureaus niet gaat om ‘binnen zonder kloppen’.”
Welke doelen streef je op dit moment na?
Connie: “Er is één heel belangrijk onderwerp, en dat is de totstandkoming van de Wet Kwaliteit Incassodienstverlening (WKI). Het begon met een zinnetje in het vorige regeerakkoord: er komt een incassoregister… En iedereen dacht: ‘Oh, wat is dat dan?’
In 2020 is er een conceptwet ingediend. In aanloop daarnaartoe hebben we met alle partners uit de keten informatie gegeven aan het ministerie van Justitie & Veiligheid. Dan heb ik het over de NVVK, de advocatuur, toezichthouders als ACM, AFM en ook de KBVG en de NVI zelf. Er zijn legio rondetafelgesprekken geweest, want er was duidelijk een kennisachterstand . En toen kwam er een wet waar wij op specifieke onderwerpen teleurgesteld over waren. Daar hebben we een officiële reactie op gegeven. In november 2021 kregen we een memorie van antwoord. Interessant is dat Carola Schouten de nieuwe minister van Armoedebestrijding is (Sociale Zaken). Maar de Wet Kwaliteit Incassodienstverlening zit bij Justitie. We zijn benieuwd hoe dit zich verder gaat ontwikkelen en hoe de WKI een goede wet kan worden voor de totale incassobranche. En direct daarnaast speelt: wie is dan de NVI onder de WKI? Daarover overleggen we ook met Justitie en met onze leden. Dus dit is een cruciaal jaar voor ons.”
Je bent al een aantal keren erkend als vrouw in business. Je maakt je sterk voor ondernemende vrouwen (Stichting Vrouwelijke Entrepreneurs, oprichten van Sisterhood in business).
Hoe lang denk je dat het duurt voor het de normaalste zaak van de wereld is dat de m/v verdeling aan de top 50/50 is?
Connie: “We zijn hard op weg, maar het gaat nog een paar jaar duren. Ik denk wel dat er een versnelling optreedt omdat er her en der al vrouwen op belangrijke plekken zitten. Op het moment dat een vrouw op een plek waar ze het verschil kan maken, door beslissingen te kunnen nemen, zie je vaker dat zij de lans breekt voor ander vrouwelijke talent. Want het gaat vaak om gunnen. Veel vrouwen zijn nog cynisch over de man/vrouw verdeling op de werkvloer. Ik kijk daar positief naar. Kijk naar de verdeling van de ministersposten, ik denk echt dat we al goede stappen gezet hebben.
Je bent NDA Incasso gestart en hebt het groot gemaakt. Wat dacht je in 2014? Tijd voor iets anders?
Connie Maathuis: “Van 2014 tot 2017 ben ik uit de wereld van de incasso en invordering gestapt en allerlei andere gave dingen gaan doen. Vanaf 2015 ben ik de wereld van de toezichthouder ingegaan, daar heb ik ook een opleiding voor gedaan. Er komt dan van alles op je pad en je bekijkt of je het kan gebruiken. Voor die tijd was ik samen met andere vrouwen ‘Sis in Biz’ (netwerk voor vrouwelijke ondernemers) gestart, omdat we zagen dat er vrouwelijke ondernemers zijn die graag willen groeien, maar geen idee hebben hoe ze dat aanpakken. We matchen vrouwen met groeiambities aan ervaren vrouwelijke ondernemers. Die kunnen elkaar veel goeds brengen. Zo is ‘Sis in Biz’ ontstaan.
Eind 2016 vroeg het bestuur me als nieuwe directeur van het NVI. Mijn naam was genoemd, omdat ik zowel de wereld van incasso en deurwaarders goed ken, als de VVCM en VCMB. En omdat men vond dat ik de NVI verder kon brengen en voor een ingang in de politiek kon zorgen. In 2017 ben ik er als zzp’er gestart, dat maakt mij een onafhankelijke directeur. Ik heb de ruimte gekregen om een eigen invulling aan te geven aan mijn directeurschap. Ik vind het belangrijk dat incasso, en alles wat er mee samenhangt, van tijd tot tijd van alle kanten belicht wordt.”
Schulden aan de basis aanpakken lijkt een leidraad in je carrière. Komt daar je focus vandaan om kinderen beter te leren omgaan met geld? (Leergeld Amersfoort, en oprichting KidsMoneyFun). Wat past nog meer in die lijn?
Connie Maathuis: “Sterker nog, ik ben met 3 ondernemers 2,5 jaar bezig geweest een Fins onderwijsconcept naar Nederland te halen. Finland heeft een goed systeem waarin kinderen ervaringsgericht en betekenisvol kunnen leren. Alles wat ze op school leren, kunnen ze meteen toepassen in een speciaal digitaal systeem. Als voormalig deurwaarder heb ik de Finnen laten zien hoe belangrijk het is dat kinderen leren omgaan met geld. Het plan was dat ik ze zou helpen om dit als een soort financiële paragraaf in hun onderwijssysteem te integreren. Finland zou ons dan helpen om hun schoolsysteem in Nederland te introduceren. In maart 2020 zou er een pilot gaan draaien in Nederland. Corona heeft daar helaas een stokje voor gestoken; Finland stopte door Corona met alle buitenlandse avonturen.
En dat is jammer, want financiële educatie is zo belangrijk. Ik heb te vaak gezien dat kinderen het niet van hun ouders leren. En dan ontzettend de mist in kunnen gaan, als ze op hun 18e ineens financieel verantwoordelijk zijn. Ze hebben geen idee en denken echt dat er gewoon geld uit de muur komt als je het nodig hebt. Dat vind ik schrijnend. We geven in alles les, maar niet hoe om te gaan met geld.”
En hoe zit het met KidsMoneyFun?
Connie Maathuis: “Dat is nu meer een overkoepelende handelsnaam waarbij financiële educatie voor kinderen en jongeren het item wordt. De komende jaren wil ik dat verder aanjagen.
Ik heb afgelopen zomer meegedaan aan meerdere rondetafelgesprekken die de keten aanging. Daarbij heb ik steeds opnieuw het belang van financiële educatie op de kaart gezet, ook bij het ministerie. Mooi is dat in de bloemlezing die Sander Dekker daarna met de Tweede Kamer deelde, naar voren kwam dat financiële educatie geborgd moet worden. En dat ze eisen dat dat in het curriculum komt te staan. Het is mijn droom dat het over 5 jaar volkomen normaal is dat financiële educatie wordt gegeven op scholen. En ik wil wel kwartiermaker worden van de ministeries die hiermee aan de slag gaan.”
Op dit moment zien we dat veel mensen in de financiële problemen komen door de coronacrisis, en doordat wonen en energie zo prijzig zijn geworden. Is het niet dweilen met de kraan open?
Connie Maathuis: “Het moet nog blijken of veel mensen in de problemen komen door corona. Zowel incasso- als deurwaarderszaken, als het aantal aanvragen bij het schuldhulpverlenersloket en aantal gerechtelijke procedures zijn tijdens de coronacrisis naar beneden gegaan. Veel mensen hebben juist minder kunnen uitgeven. Dus het geldt waarschijnlijk voor een beperkte groep. Ik maak me zeker zorgen over ondernemers in de retail, horeca en zzp’ers. Maar er zijn ook veel organisaties waar het werk tegen de plinten opklotst. Wonen en energie vind ik wel zorgelijk, maar niet direct in financiële zin. Mensen blijven zitten waar ze zitten. Dat heeft voor jong volwassenen de consequentie dat zij bijvoorbeeld het stichten van een gezin moeten uitstellen tot ze gesetteld zijn. Dat soort existentiële vraagstukken vind ik vervelender. Daarnaast gaan de prijzen van energie waarschijnlijk weer omlaag. Ik ben regiovoorzitter van de KVK, het is belangrijk dat we meer gaan doen voor de ondernemers. Er is een Ecosysteem Zwaar Weer gekomen voor ondernemers die in financieel zwaar weer zijn gekomen. Stoppen met hun onderneming is daarbij één van de mogelijkheden. We moeten echter oppassen dat we niet iedereen die een keer een rekening niet kan betalen over één kam scheren; er zijn problematische schulden, risicovolle schulden en ‘gewone’ schulden.”
Connie Maathuis is plaatsvervangend bestuurslid bij het Schuldenknooppunt.
Welke problemen lost het Schuldenknooppunt volgens jou op?
Connie Maathuis: “Het Schuldenknooppunt is in de eerste plaats bedoeld om snelheid in schuldregeltrajecten te brengen. Om niet meer, anno nu, met papieren en postduiven te werken, waarbij het voor de hele keten mogelijk is om zich achter een deken van traagheid te verschuilen. Ik vind dat we de technologie moeten inzetten ten behoeve van dit traject: snelheid maken, heel veel zaken finetunen. Daarbij is de kans op fouten met deze digitale oplossing beduidend lager dan hoe het was.
Daarnaast zie ik het Schuldenknooppunt als een opstart naar veel meer mogelijkheden. Het is goed voor elke schakel in de keten. NVI heeft destijds tegen de NVVK gezegd geen convenant te willen als we niet elektronisch kunnen uitwisselen. Het bestuur van de NVI heeft de ontwikkeling van het Schuldenknooppunt ten volle omarmd. We hebben ook bestuurlijke verantwoording genomen en we helpen aan alle kanten om het Schuldenknooppunt een succes te maken. Wat ons betreft is wat er nu ligt de eerste stap. Het Schuldenknooppunt is toekomstgericht, er zit een lonkend perspectief in. We zien veel mogelijkheden om er andere zaken aan te hangen. De aansluiting van schuldeisers loopt nog wel achter. NVI is aan het nadenken hoe wij kunnen bijdragen om de aansluitingen te versnellen. Ik vind dat jullie met Evert-Jan Slootweg een goede voorzitter hebben; hij is heel constructief. Hij denkt strategisch na: daar gaan we snelheid mee maken.”
Omschrijf de toekomstdroom (waar staan we over 5 jaar?) voor de credit management branche. Hoe kan het Schuldenknooppunt een rol spelen in die droom?
Connie Maathuis: “Schuldenknooppunt heeft niet voor niets de Credit Management Innovation Award gewonnen. Ook de jury zag hoe toekomstbestendig dit is, omdat er meer zaken kunnen worden aangehaakt. Misschien kunnen zaken die in een bepaalde gemeente een bewezen track record hebben, ook in andere gemeenten worden ingezet. Zo kan het Schuldenknooppunt een nog belangrijker onderdeel worden van de keten waarlangs schuldhulpverlenersorganisaties, maar wellicht ook organisaties die al in een eerder stadium betrokken zijn, kunnen aanhaken.”
De taken van de bewindvoerder, schuldhulpverlener of incasserende organisaties zijn in beweging, mede doordat de ketenpartners met elkaar praten. Werken vanuit zuilen zoals in vroegere tijden werkt gewoon niet meer. Het Schuldenknooppunt kan een hele mooie rol in spelen in het denken vanuit het probleem en de oplossing daarvoor.
Hoe kunnen we het overstappen op het Schuldenknooppunt door door schuldeisers versnellen?
Connie Maathuis: “Wat mij betreft door het heel praktisch te maken en iedereen die nu aansluit ambassadeur te maken en te vragen om minimaal 2 organisaties mee naar binnen te nemen. Mond tot mond helpt in dit soort zaken: ‘kijk eens wat ik ermee heb gedaan, kijk eens wat voor goede oplossing dit is’. Daarom vond ik het ook zo goed dat Martin Neef van Vattenfall op het podium stond bij de Creditexpo om zijn verhaal als gebruiker te doen.”
Aansluiten op het Schuldenknooppunt
Heeft u ook interesse om aan te sluiten op het Schuldenknooppunt? Aansluiten gaat in twee eenvoudige stappen. Het Schuldenknooppunt organiseert elke maand informatiebijeenkomsten waarvoor u zich kunt aanmelden wanneer u meer wilt weten over het Schuldenknooppunt. Via de nieuwsbrief en onze LinkedIn pagina informeren wij u over laatste ontwikkelingen. Direct aansluiten kan uiteraard ook.