Onze organisatie ontwikkelt en professionaliseert. We laten graag de mensen achter de organisatie zien. Daarom stellen we vandaag Koen Versmissen aan jullie voor. Privacy officer en functionaris gegevensbescherming bij Stichting Schuldenknooppunt. We kennen Koen als een betrokken ethicus. Een man die kritisch kijkt naar de wereld om zich heen. Liefhebber van muziek met een brede muzieksmaak. Zelf heeft Koen heel wat noten op zijn zang. En niet alleen omdat hij in diverse koren heeft gezongen!
Van Privacy Management Partners naar Expertisecentrum Data-Ethiek
Tijdens de jaarwisseling van 2022/2023 besluit Koen om zich primair te richten op zijn eigen bedrijf: Expertisecentrum Data-Ethiek. Tot die tijd was hij vooral actief bij Privacy Management Partners. Een bedrijf dat hij in 2013, samen met Sergej Katus, heeft opgericht. Hij werkt nog een dag in de week voor Privacy Management Partners. Hij heeft 2 klanten gehouden: Cito en Stichting Schuldenknooppunt. Daarnaast geeft Koen 2x per jaar een training data protection impact assessment voor EZK (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat ) en LNV (Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit).
Expertisecentrum Data-Ethiek
Met ons expertisecentrum houden we een website bij: datatethiek.info. We zijn hier heel actief mee bezig. Vorig jaar voerden we een groot onderzoek uit voor het programma ‘Staat van de Uitvoering.’ Het onderzoek richtte zich op data-ethiek bij uitvoeringsorganisaties van de overheid, zoals UWV, SVB en RDW. We onderzochten waar ze tegenaan lopen en hoe ze daar mee omgaan. We lanceren nu nieuwe producten. We richten ons vooral op data gedreven algoritmes en kunstmatige intelligentie.
Wat doe je precies bij Stichting Schuldenknooppunt?
Koen: “Ik heb tijdelijk een dubbele functie: primair ben ik functionaris gegevensbescherming en daarnaast ben ik voor nu privacy officer (ad interim). Dus ik ben toezichthouder over hoe er binnen Stichting Schuldenknooppunt met persoonsgegevens wordt omgegaan. In mijn rol als privacy officer heb ik meer de uitvoerende en coördinerende rol. Het uitvoeren van DPIA’s (data protection impact assessments) is de kern van mijn werk. De DPIA op versie 1.0 liet zien dat het Schuldenknooppunt op privacygebied goed bezig is. Ik ben nu bezig met de DPIA op versie 2.0 die dit jaar wordt gelanceerd. Ik werk met veel plezier aan het Schuldenknooppunt, er is een fijne samenwerking.”
Van projectorganisatie naar staande organisatie
Omdat de organisatie van Stichting Schuldenknooppunt verandert, veranderen ook taken en verantwoordelijkheden rondom privacy en dataverwerking. Zo wordt er steeds meer personeel aangenomen en spelen de financiën een grotere rol. Ook de marketing- en communicatie afdeling zet meer tools in. Dit alles heeft impact op de dataverwerking.
Waar gaan we naartoe? Hoe zie je de toekomst qua data veiligheid en privacy?
Op dit moment zijn er best goede privacy- en dataverwerkingswetten en -regels. Het knelpunt is de bewaking van deze regels door onze toezichthouders. Een bedrijf als TikTok lapt alles aan zijn laars en wat doen we dan? Er zijn wel wat successen geboekt. Bijvoorbeeld met rechtszaken tegen Facebook en Google over privacyschendingen. Google bekijkt zeker de ethische kanten. En toch blijven zij, door hun businessmodel als adverteerder, afhankelijk van de data van hun klanten. Daar wringt het. Ook bij de overheid gaan dingen mis, kijk naar de toeslagenaffaire. De AP (autoriteit persoonsgegevens) groeit nog steeds. Toen ik er in 1999 werkte waren er 40 medewerkers, nu ligt dat aantal al ruim boven de 150.
Data-Ethiek onder druk door ChatGPT en AI oplossingen
Ook bij de overheid stelt men de vraag over hoe ethisch AI oplossingen eigenlijk zijn. Vragen als: wat kan ik ermee, wat mag ik ermee en moet ik dat wel willen? Als ethici helpen we mensen om zelf over dit soort thema’s na te denken. We laten hen nadenken over relevante ethische overwegingen, zoals: vind je het OK dat je iemand een plaatje of tekst voorschotelt waarvan je niet weet dat deze niet door een mens is gemaakt? En wat vind je ervan dat er gewoon fouten in ChatGPT teksten zitten? En dat deze systemen zeer milieubelastend zijn? Allemaal stof tot nadenken. De kunst van een ethicus is om de kennis van een klant mee te nemen en een goed gesprek op gang te brengen.
In Silicon Valley gebruiken ze het motto ‘Move fast and break things.’ De grenzen worden bewust opgezocht. Er is nu een AI race bezig tussen de grote tech bedrijven. Snelheid is daarbij leidend. Ethische teams worden aan de kant gezet, om die snelheid te realiseren… En dat is best gevaarlijk wanneer het gaat om AI.
Wat wil je de lezers nog meegeven?
Boven alles zie ik mezelf als ethicus. Bedrijven en organisaties die zijn aangesloten op het Schuldenknooppunt weten veel van de huidige schuldenproblematiek. Het goed en snel oplossen van schulden is een maatschappelijke missie waar ik graag mijn steentje aan bijdraag. Maar als ethicus kijk ik verder. Ik zie een grote inkomensongelijkheid als mede oorzaak voor de vele mensen die financiële problemen hebben. Het oplossen van schulden is belangrijk. Ethische reflectie op de oorzaak ervan ook. Ook aansluiten op het Schuldenknooppunt? Maak werk van de aansluiting van jouw organisatie op het Schuldenknooppunt. Het Schuldenknooppunt organiseert elke maand informatiebijeenkomsten om je te informeren. Aansluiten gaat in twee eenvoudige stappen. De snelste manier is om aan te sluiten via het webportaal voor schuldeisers en schuldhulpverleners.