We spraken met Marco Florijn: gedreven ondernemer bij Seastarters B.V., Programmaleider Jongeren INC bij FNO Zorg voor Kansen en voorzitter van de NVVK. Een bevlogen en maatschappelijk geëngageerde bestuurder. Met zijn kennis van het Sociaal Domein gelooft hij heilig in de kracht van publiek-private samenwerkingen. En daar is het Schuldenknooppunt bij uitstek een voorbeeld van.
We vroegen Marco Florijn naar de raakvlakken tussen zijn verschillende activiteiten.
Marco Florijn: “Als er een ding is wat mijn activiteiten aan elkaar verbindt, dan is het de focus op het menselijke. Het programma Jongeren INC van FNO richt zich op kwetsbare jongeren met een chronische aandoening. We hebben als missie dat zij naar vermogen kunnen meedoen in de samenleving. Deze jongeren komen soms niet tot hun recht en krijgen dan te maken met een uitkering en ook met schulden. Een ander voorbeeld, dat ook raakvlakken heeft met het Schuldenknooppunt, is een project van de gemeente Den Haag: Schuldenlab070. Het project is gestart om de vicieuze cirkel bij schulden te doorbreken en met andere ogen naar schuldhulp te kijken. Mensen hebben recht op bestaanszekerheid. Een snelle regeling bij schulden en een weg uit de bijstand dragen hieraan bij.”
Als ex-politicus: welke rol zie jij voor de politiek in de uitrol van het Schuldenknooppunt?
Marco: “Ik zie de schuldenproblematiek als een veelomvattend maatschappelijk probleem. Want de ‘som der schulden’ is veel groter dan het bedrag waar de schuldregeling over gaat. Vaak zie je dat 60% van de schulden die mensen hebben, schulden bij de overheid zijn. Daarom is het voor gemeenten uiterst belangrijk dat schulden niet verder oplopen: je wil mensen zo vroeg mogelijk helpen. De berichten die via het Schuldenknooppunt worden uitgewisseld zijn hier belangrijke schakels in. Het is echt een ‘uitvoeringsding’, een maatschappelijke opgave en daar kan de politiek zeker een rol in hebben. Er is ook draagvlak voor. Dat zie je bijvoorbeeld bij de Christenunie, de VVD, D66 en ook bij de linkse partijen. Ik zie een brede schuldenaanpak. Met rollen voor bijvoorbeeld het CJIB en CAK met een paar belangrijke gamechangers, zoals het Schuldenknooppunt. Het zou goed zijn wanneer zij met een geclusterde aanpak zouden komen.
De koe bij de hoorns vatten of afwachten?
Waar sommige partijen, zoals gemeente Rotterdam, Kredietbank Nederland en BOS Incasso direct de koe bij de hoorns vatten, hebben anderen een wat afwachtende houding. Wat is in jouw ogen nog nodig voor schuldhulpverleners en schuldeisers om vlot aan te sluiten en hoe zou SKP dat kunnen faciliteren?
Marco Florijn: “Het zou goed zijn wanneer schuldeisers inzicht zouden krijgen in hun eigen businesscase. Werk die bijvoorbeeld samen met Achmea helemaal uit, zij zijn al flink op weg. Ook het rekenvoorbeeld van de gemeente Den Haag, die met Collectief Schuldregelen zo’n 68.000 brieven per jaar verstuurt, liet helder de vele voordelen van het aansluiten op het Schuldenkooppunt zien. Door aan te sluiten besparen ze enorm veel tijd. Hierdoor kunnen ze de capaciteit van hun medewerkers inzetten om meer betekenisvolle contacten te leggen en extra begeleiding te bieden. Ook nazorg is dan een optie. Wanneer dat besef er is, is aansluiten een logische keuze.”
De schuldenproblematiek gaat jou duidelijk aan het hart. Waar droom je van als je denkt aan de mogelijkheden van het Schuldenknooppunt?
Marco Florijn: “Mijn droom is tweeledig. Ten eerste: dat de beweging zo groot wordt dat het echt hét knooppunt gaat worden voor alle schulden en dat echt iedereen in de keten meedoet. Dat de kritische massa snel wordt bereikt waardoor het een onomkeerbare beweging wordt.
Daarna hoop ik dat er een platform ontstaat dat kan worden ontwikkeld met allerlei modules. Bijvoorbeeld voor het voortraject, de vroegsignalering en de nazorg bij schulden. We kunnen wellicht waardevolle geanonimiseerde data verzamelen die we zorgvuldig analyseren. Wat zouden we dan zien? Wie weet kunnen we profielen maken. Het kan ertoe leiden dat zorg steeds verder naar voren wordt gehaald waardoor schulden minder oplopen.”
Wat is volgens jou het grootste bezwaar van schuldhulpverleners en schuldeisers om (niet) aan te sluiten bij het Schuldenknooppunt?
Marco: “Iedereen heeft het enorm druk, zijn keihard bezig en dan kan het Schuldenknooppunt in eerste instantie opgevat worden als ‘weer een nieuw project’. Ik ben me erg bewust van de vele projecten in onze sector. Vandaar dat we als NVVK alleen projecten in de etalage zetten die ervoor zorgen dat meer mensen beter geholpen worden. Elke schuldhulpverlener, bewindvoerder, budgetcoach, medewerker bijzonder beheer, enz., zijn onmisbare schakels. Verder zijn er vooral praktische bezwaren, merk ik. Sommigen vinden het een ‘gedoe’, het kost tijd, geld en mankracht en soms zijn er misvattingen rondom de AVG. Ook zie je bedrijven die zelf al iets hebben ontwikkeld. En niet iedereen heeft direct de IT-competenties om het aansluiten tot stand te brengen.”
Hoe pareren we die bezwaren?
Marco: “Door tastbaar te maken hoe het je werk verlicht en verdiept. En door voorbeelden te laten zien van vergelijkbare bedrijven en organisaties. We hebben al cases van allerlei organisaties: gemeenten, banken, grote bedrijven etc. We kunnen hen met elkaar in contact brengen. Door uit te leggen dat het Schuldenknooppunt een facet is in de diamant van schuldregelen wordt duidelijk dat integratie van zelf ontwikkelde systemen vaak mogelijk is. Het is EN – EN, niet het een óf het ander. Zorgen over AVG zijn onnodig, die kunnen we direct wegnemen, want het systeem is uitgebreid getest en volledig veilig. En natuurlijk denken we mee over IT uitdagingen en helpen we om ook daar drempels te verlagen..”
Wat zou je de schuldhulpverleners en schuldeisers willen vragen?
Marco: “Eigenlijk zijn dat 2 heel eenvoudige dingen:
- Kijk naar het Schuldenknooppunt met open blik en ‘can do’ houding, dan zie je welke mogelijkheden het jouw bedrijf of organisatie te bieden heeft;
- Zoek contact en geef bij ons aan wat jouw organisatie nodig heeft om aan te sluiten. Waar liggen de hobbels binnen jouw bedrijf? Wanneer we dat goed begrijpen kunnen we de beste ondersteuning bieden.
Daarnaast hoop ik dat partijen het bredere belang zien: je doet dit voor de maatschappij. Hier worden alle schakels in de keten beter van, ook jij!”
Hoe kunnen we gemeentebesturen betrekken bij de beslissing om met Schuldenknooppunt samen te werken?
Marco: “Het is tijd om de eilandjes samen te voegen tot een breed arrangement op het gebied van schuldregelen om samen gemeentebesturen te benaderen. Ik denk dat het goed zou zijn om het breder te zien dan alleen het Schuldenknooppunt, door een heldere opgave te formuleren: meer mensen beter helpen. Verder is het belangrijk de opgave te vertalen naar één arrangement die bijvoorbeeld bedrijven, gemeenten en andere organisaties kunnen afnemen: het saneringskrediet, Collectief Schuldregelen en het Schuldenknooppunt bouwen aan dezelfde opgave. Met vereende krachten moeten de projectteams alles als een arrangement aanbieden en implementeren. Hier hoort ook vroegsignaleren bij,”
Welke landelijke initiatieven zijn er waar het Schuldenknooppunt een centrale spil in zou moeten zijn?
Dit vragen we met de toeslagenaffaire nog vers in het geheugen.
Marco Florijn: “Ik denk dan bijvoorbeeld aan een partnerschap met het CJIB en het CIZ. Zij hebben in de afgelopen jaren veel bereikt, enorm geïnnoveerd en hebben ook vroegsignaleringsambities. Zorg dat zij mede-trekker worden; zij hebben een grote invloed op andere partijen. Zo gaat het balletje steeds sneller rollen.
De toeslagenaffaire leidt tot een heel nieuw systeem, ook daar liggen mogelijkheden voor strategische partnerschappen. Het hele incasso spectrum is aan het veranderen. Sociaal incasseren wordt de norm. Het keurmerk Warm Rotterdam is daar een goed voorbeeld van. Het Schuldenknooppunt kan hier fungeren als een veilige versneller van deze processen.”
Op welke wijze zou deze manier van informatie-uitwisseling ook voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden?
Marco: “ Daar zie ik zeker mogelijkheden. Bijvoorbeeld voor het tot stand brengen van een standaard schuldregeling. Met één druk op de knop de schuldenpositie inzichtelijk maken, zodat snel duidelijk is welke route geschikt is. En er zijn zeker mogelijkheden voor vroegsignalering. En data is natuurlijk het goud van deze eeuw. Wanneer we met het Schuldenkooppunt data kunnen verzamelen, maken we wellicht patronen inzichtelijk waar we effectief beleid op kunnen ontwikkelen. Verder kan het in de toekomst een instituut worden voor betalingsregelingen en een betrouwbare partner voor veel andere initiatieven.”
Wat Marco Florijn zelf nog aan dit verhaal wil toevoegen…
Marco: “Ik wil de mensen achter het Schuldenknooppunt een groot compliment geven. Want zij hebben de organisatie van het Schuldenknooppunt heel gedegen opgezet. We hebben in de loop van de tijd ook veel kritiek gehoord: de gedachte dat het een succes kon worden was naïef, het zou nooit op een veilige manier kunnen, etc. Maar nu staat het als een huis. Het Schuldenknooppunt is tot stand gekomen door een enorme doortastendheid en doorzettingsvermogen van iedereen die betrokken was bij de ontwikkeling. Dus ik bedank de deelnemers aan de startgroep en stuurgroep, de Gemeente Rotterdam en met name Marianne en Bart; ik zag hun geduld en ook de spanning. Ze verdienen echt een groot compliment.”
Vragen over aansluiten of andere vragen?
Het Schuldenknooppunt organiseert regelmatig informatiebijeenkomsten. Blijf via de nieuwsbrief op de hoogte van de laatste ontwikkelingen of meld je organisatie direct aan. Natuurlijk kun je ook contact met ons opnemen en een afspraak maken, of een vraag stellen. Ons team staat klaar om je op weg te helpen.