Het Schuldenknooppunt is ontwikkeld om gegevensuitwisseling in het schuldhulpverleningsproces te versnellen en te verbeteren. Maar werkt het ook goed voor incassobureaus en deurwaarders? Die vraag stond centraal in de recente stakeholderanalyse, uitgevoerd door Hans de Vogt, een doorgewinterde creditmanagementexpert. De stakeholderanalyse onder intermediairs leverde heldere inzichten en verbeterpunten op. We gingen in gesprek met Hans de Vogt over zijn bevindingen en met Bart van de Ven, Technisch projectleider Schuldenknooppunt over de conclusies van het onderzoek en het vervolg.
Bart van de Ven, Technisch projectleider Schuldenknooppunt: “Bij het tot stand komen van het Schuldenknooppunt waren initieel schuldeisers en schuldhulpverleners betrokken. Incassobureaus en deurwaarders bleken enthousiaste ‘early adopters’ qua gebruik van het Schuldenknooppunt. Tijdens het gebruik werd duidelijk dat de bestaande berichtenset niet goed genoeg op hen was ingericht. Daarom vroegen we Hans om in kaart te brengen wat voor deze sector belangrijk is.”
Geen onbekende, wel onderbenut
Uit de stakeholderanalyse onder intermediairs blijkt dat alle ondervraagden het Schuldenknooppunt kennen. Toch wordt het nauwelijks gebruikt. De oorzaak? Het systeem sluit nog niet goed aan op hun dagelijkse praktijk.
Hans: “Wanneer meer dan de helft van de schulden niet door schuldeisers, maar door incassobureaus of deurwaarders wordt afgewikkeld, moeten we samen zorgen dat het Schuldenknooppunt ook goed voor hen werkt.”
De belangrijkste bevindingen uit de stakeholderanalyse onder intermediars:
- Informatie kan voor deze doelgroep niet op de juiste manier worden gedeeld.
- Het overzicht van aangesloten partijen is verwarrend. Sommige partijen zijn wel aangesloten, maar nog niet actief, sommige partijen zijn actief, maar nog niet als dusdanig genoemd.
- Er leeft (ten onrechte) het beeld dat het Schuldenknooppunt vooral is ontwikkeld voor schuldhulpverleners.
- De mogelijkheden die het Schuldenknooppunt biedt, zijn beperkt; zo kan er geen vrije tekst aan dossiers toegevoegd worden en zijn alleen standaard antwoorden mogelijk.
- Er is behoefte aan regelmatig overleg en duidelijke instructies voor uitvoerend personeel.
- Intermediairs zijn zeker bereid om aan te sluiten – als het systeem beter aansluit bij hun werkwijze.
Incassobureaus en deurwaarders werken verschillend
Een belangrijk inzicht uit het onderzoek is dat de werkwijze van incassobureaus en deurwaarders fundamenteel van elkaar verschilt. Incassobureaus behandelen over het algemeen minder dossiers, met een kortere doorlooptijd. Deurwaarders verwerken vaak grote volumes, over langere periodes. Soms nemen ze zelfs hele portefeuilles over van opdrachtgevers. Dit vraagt om een inrichting die hier goed op aansluit.
Gebruik van het webportaal brengt beperkingen met zich mee
Tijdens de stakeholderanalyse gaven intermediairs aan wat ze nodig hebben om effectief te kunnen werken via het Schuldenknooppunt. Dat een gemiddeld dossier bestaat uit zes regels, zorgt bij hen voor veel handmatige werkzaamheden wanneer een klant meerdere schulden heeft bij meerdere schuldeisers.
Bart: “Dit nadeel komt voort uit het gebruik van het webportaal. Ik zie goede mogelijkheden om deze functionaliteit aan het webportaal toe te voegen, zodat dit voor met name incassobureaus en deurwaarders beter bruikbaar wordt. Bij het gebruik van de API bestaat dit nadeel overigens niet! We hebben in 2021 een (SOAP) API beschikbaar gesteld en sinds 2024 hebben we ook een REST-API.
Beperkte gegevensuitwisseling mogelijk
Voor met name bancaire vorderingen is meer detailinformatie nodig dan nu wordt meegeleverd. Bovendien is het zo dat verschillende soorten vorderingen vragen om verschillende berichtenstructuren. En bij repeterende schulden, zoals huur of energie, ligt een deel van de vordering bij de schuldeiser en een ander deel bij de intermediair. Hoe wordt dit goed georganiseerd?
Hans: “Af en toe zijn de belangen tegenstrijdig. het Schuldenknooppunt vraagt zo min mogelijk informatie in verband met dataveiligheid. Intermediairs willen juist veel informatie uitvragen en delen. Daar moeten we een middenweg in vinden.”
Bart: “Er zijn zeker mogelijkheden tot optimalisatie. Met de uitkomsten van dit onderzoek gaan we aan de slag!”
Misvattingen in de markt
Volgens de ondervraagden lijkt het Schuldenknooppunt vooral gericht op een snelle afhandeling van dossiers door schuldhulpverleners. Dat beeld werkt averechts. Zeker in combinatie met het hoge aantal ‘nul-voorstellen’ zien schuldeisers en intermediairs minder de toegevoegde waarde van het Schuldenknooppunt.
Bart: “Het is jammer dat dit beeld is ontstaan. Het Schuldenknooppunt is een publiek-privaat initiatief en versnelt het proces juist voor álle partijen. Met goede input over welke informatie voor intermediairs relevant is, kunnen we er vanuit het Schuldenknooppunt voor zorgen dat we dit als verplicht mee te leveren informatie aan de berichtenset toevoegen.
Voor alle partijen van belang dat meer schuldeisers aansluiten
Hans: “Een veelgehoorde wens van intermediairs is dat ze willen dat meer schuldeisers zich aansluiten. Ook willen zij transparantie over wie er precies actief zijn aan de kant van schuldhulpverleners. Zo is de gemeentelijke kredietbank van Amsterdam bijvoorbeeld aangesloten zonder dat Intrum dit wist. Het zou fijn zijn wanneer ze dat snel zouden horen, het is goed om daar meer proactief in te zijn.”
Schuldenknooppunt aanbieden via software voor intermediairs
“Een vervolgstap zou kunnen zijn om het Schuldenknooppunt beschikbaar te maken via softwarepakketten die intermediairs al gebruiken.” Zo stelt Hans. Dit is nu al mogelijk via Onview. Ik denk dan bijvoorbeeld aan het programma Mind to Pay dat door de woningcorporatiemarkt wordt gebruikt. Daar werken zeker 40 woningcorporaties mee. Als het Schuldenknooppunt via deze software beschikbaar wordt gemaakt, kunnen er ineens veel partijen mee werken.“
Hoe nu verder?
Bart: “In maart 2025 starten we met een nieuwe inventarisatie bij de drie grootste deurwaarders. Ook betrekken we aanbevelingen die we van LAVG kregen hierbij. Daarna volgen de incassobureaus. De meeste verbeterpunten worden verwerkt in Schuldenknooppunt 3.0.
De tijdlijn voor de 3.0-release is:
- Q2-25: verzamelen ontwerpspecificaties
- Q4-25: Faciliteren aansluitpartners met het verwerken van de 3.0-definities in hun eigen softwaresystemen.
- Q3-25: Publiceren van de berichtenset
We nodigen alle intermediairs van harte uit voor een demo van de nieuwe functionaliteiten om bij te dragen aan de definitie van de 3.0-berichtenset voor incassobureaus en gerechtsdeurwaarders.
Sluit ook aan op het Schuldenknooppunt
Maak werk van de aansluiting van jouw organisatie op het Schuldenknooppunt. het Schuldenknooppunt organiseert elke maand informatiebijeenkomsten om je te informeren. Volg ons via LinkedIn en vergeet niet om je in te schrijven voor de nieuwsbrief.